Polskie pojazdy

Po zakończeniu produkcji na żeraniu w roku 2011. W polsce skończyła się epoka własnych produktów.

A przynajmniej tak by się mogło wydawać, bo od 1999 roku fukcjonuje przedsiębiorstwo SOLARIS.

Solaris zajmuje się produkcją autobusów miejskich, między miastowych itd. oraz tramwajów.

Z początku Solaris był polskim importerem autobusów marki NEOPLAN, ale kiedy tylko biznes zaczął nabierać tempa właściciel rozpoczął nową działalność, czyli własną produkcję.

Poniżej autobus NEOPLAN 4009 produkowany niedgyś przez Solarisa pod Poznaniem.

Poniżej pierwsza generacja modelu Urbiono 12. (Model Solarisa oparty o Neplana N4009)

Z biegiem lat Solaris rozwijał się i zdobywał nowe rynki. Poniżej galeria zdjęć różnych modeli, kursujących w różnych państwach.

SOLARIS URBINO 12 IV, FRANCJA

SOLARIS TROLLINO 12, POLSKA

SOLARIS TRAMMINO, POLSKA

ELEKTRYCZNY SOLARIS URBINO 12, NIEMCY

Oprócz Solarisa fukcjonują także inni producenci jak Autusan czy Jelcz.

Jednak produkcja nie jest na tak wysokim poziomie jak w przypadku SOLARISA.

ARRINERA i ElectroMobilityPoland

Na końcu wróćmy jeszcze do samochodów...

W 2010 roku firma Arrinera zapowiedziała swój pierwszy model.

Supersamochód Arrinera Hussarya został oficjalnie zaprezentowany w 2011 roku. Jednak wraz z jego prezentacją wybuchł skandal z udziałem firmy a raczej ich prototypu oraz dziennikarza motoryzacyjnego, Jacka Balkana. Ostatecznie wszystko zakończyło się rozprawą sądową w której wygrał J. Balkan.

Arrinera Hussarya

Do tej pory (czli od 2010 do 2020) Arrinera nie sprzedała ani jednego samochodu.

Wyprodukowano ok. kilku prototypów.

W 2016 założono spółkę EMP która m.i. miałą wnieść sporo do projektu 1 miliona aut elektrycznych w polsce.

Do tej pory powstały tylko szkice...

Po wielu latach produkcji władze rozpoczeły poszukiwania nowego pojazdu który miałby zastąpić zasłużonego PF 125p (którego koniec końców, i tak produkowano do '91 roku).

Ponownie skierowano się do FIATA w celu uzyskania licencji, skończyło się na tym że włosi dostarczyli gotowy pojazd. Oparty był na technice PF 125p który był oparty technicznie na FIACIE 1300 (który pochodził jeszcze z lat 60)

Polonez został zaprojektowany w Turyńskim Centrum Projektowym FIATA.

Początkowo nosił nazwę 125PN (Polacco Nuova), w latach 1975 - 1977 trwały prace konstrukcyjne nad prototypami oraz trwało przygotowanie fabryki na Żeraniu do produkcji nowego pojazdu.

Od stycznia 1978 roku montowano kilka egzemplarzy dziennie, do początku kwietnia gotowych było około 300 sztuk.

W tygodniku Życie Warszawy, rozpoczęto konkurs na nazwę dla nowego modelu.

Również w tym samymy roku, już po wdrożeniu samochodu do produkcji seryjnej, pierwsze egzemplarze nosiły nazwę i oznaczenia FSO Polski 1300/1500.

W polsce samochód produkowany był w latach 1978 – 1991.(Jako FSO POLONEZ) oraz w latach 1992 - 2002 (jako DAEWOO FSO POLONEZ, albo poprostu POLONEZ CARO)

Poniżej FSO Polonez 1500 z roku 1978

Poniżej FSO Polonez 1500 z roku 1978, wnętrze.

Polonez Coupe

W latach 80 powstało kilka egzemplarzy modelu coupe (który różnił się od zwykłej wersji posiadaniem jednej pary drzwi.)

Poniżej FSO Polonez Coupe 1.5X

W kolejnych latach wprowadzano wiele zmian i usprawnień, choć jeszcze w momencie rozpoczęcia sprzedaży samochód był stosunkowo nowoczensy to wraz z upływem lat stawał się coraz bardzie archaiczny i nie dostosowany do zmian.

Pod koniec lat 80 w polsce zachodziły doże zmiany, kończyła się epoka komunistyczna a zaczynała kapitalistyczna.

Dlatego też w latach 85 - 89, władze fabryki prowadziły poszukiwania następcy przestarzałego Poloneza.

W grę wchodziły (tak jak kiedyś) dwie opcje. Pierwsza to zakup licencji na pojazd zachodni (patrz FIAT UNO).

Druga to konstrukcja własna.

FSO WARS

Początkowo podpisano umowę z FIATEM na produkcję wspomnianego wcześniej modelu Uno.

Jednak tego samego dnia umowa została zerwana.

Dlatego też musiano zdecydować się na plan B.

Powstał prototyp o nazwie Wars. Był to nowoczesny pojazd posiadający bogate wyposażenie z dziedziny bezpieczeństwa.

Był to kompakt co znacząco wpływało na jego uniwersalność.

Ponizej FSO WARS

Wracając do Poloneza...

Ostatecznie z Warsa nie wyszło nic. Jedni mówią że jak zwykle w Moskwie zapadła decyzja dławiąca polaków, drudzy wyczuwają spisek zagranicznych koncernów takich jak VOLKSWAGEN czy nawet MERCEDES BENZ. Koniec końców Polonez pozostał na dłużej niż zakładano.

Na początku lat 90, rozpoczęto poszukiwania partnera dla FSO na Żeraniu. Wszak skończył się okres wsparcia od rządu i od teraz warszawska fabryka musiała radzić sobie sama.

Początkowo współpracę prowadzono z amerykańskim General Motors. Na żeraniu produkowano chociażby OPLA Astrę.

Poniżej OPEL Astra G produkowana na żeraniu w latach 90.

Jednak współpraca nie była zbyt owocna, później ofertę zapuku fabryki złożyło jeszcze kilka koncernów.

VOLKSWAGEN (niemcy), DAEWOO (korea poł.), HYUNDAI (korea poł).

Ostatecznie zdecydowano się na ofertę DAEWOO ze względu na bogatą ofertę socjalną dla pracowników oraz zgodzenie się na wurnki ze strony polskiej m.i. chodziło o brak dużych zwolnień w kadrze.

Rozpoczęto więc produkcję nowych modeli jak i usprawnienia starszych (patrz Polonez).

DAEWOO Matiz produkowany na żeraniu.

DAEWOO Lanos Plus z 2007 roku produkowany na żeraniu.

Polonez Caro (pierwszy model po zakupie FSO przez DAEWOO)

Polonez Atu Plus z 1994 roku.

Historia modelu polonez była dość tragiczna ponieważ w czasie późniejszym (lata 90/00), okazało się że DAEWOO jest bardzo słabo zarządane co spowodowało bankructwo i przejęcie przez wcześniej wspominane GM (General Motors). Decyzją władz amerykańskiego koncertnu pozbyto się FSO spod skrzydeł DAEWOO. W roku 2002 z taśmy produkcyjnej zjechał ostatni Polonez Kombii w kolorze niebieskim.

Jako ciekawostkę można dodać że Polonez był produkowany także w Kairze w latach 1983 – 1992.

Oprócz wersji wyżej pokazanych produkowano także:

Polonez Analog (prototyp z napędem 4x4)

Polonez Truck

Polonez Bella (karawan)

Truck był produkowany w Nysie.

Poniżej FSO Polonez Analog 4, z napędęm 4x4

Poniżej FSO Polonez Truck

Po II wojnie światowej, Polska potrzebowała samochodów różnego typu aby kraj mógł wstać z kolan i odbudowywać się.

Władze komunistyczne miały pewnien plan na to jak to zrobić. Na Kremlu zapadła decyzja o tym że dla wszystkich krajów bloku wschodniego zostaną zakupione licencje marek zagranicznych, w tym od włoskiego FIATA.

W myśl tego w Polsce rozpoczęto budowę fabryk które miały produkować nowe maszyny. W warszawie powstało FSO czyli Fabryka Samochodów Osobowych, mieszcząca się w dzielnicy Żerań.

W Nysie powstała fabryka samochodów dostawczych.

A w Starachowicach rozpoczęto budowę ciągników siodłowych, czyli ciężarówek.

Na zdjęciu wyżej brama głowna FSO w Warszawie.(Lata 80/90)

Początek FSO Warszawy.

W latach 50 ZSRR próbowało uzgodnić z FIATEM, warunki zakupu licencjii na model 1110. Z początku FIAT deklarował że pokryje koszty związane z budową fabryk w Polsce ale ostatecznie to nie doszło do skutku. W grę nie wchodziła pomoc z planu Marshalla, a więc Polska sama musiała sfinansować budowę. Za jakiś czas otrzymaliśmy dokumentację samochodu GAZ M20 Pobieda, na którym oparto naszą Warszawę. Planowano rocznie produkować 25 tyś. egzemplaży. Na początku rosjanie pomogli w uruchomieniu produkcji lecz później pojazd był samodzielnie rozwijany w FSO.

Na zdjęciu wyżej FSO Warszawa M20.

A poniżej wszystkie wersje(modernizacje) pojazdu wraz z latami produkcji:

W każdej kolejnej modernizacji poprawniano m.i. silnik czy podejmowano próby unowocześnienia nadwozia.

Wiele innych pojazdów opierało się na konstrukcji Warszawy co było spowodowane brakiem środków na nowe projekty.

Te pojazdy to m.i.

FSC Żuk (poniżej.)

Czy FSR Tarpan

Warszawa doczekała się też wielu wersji nadwozia i prototypów.

Jednym z najciekawszych głównie pod względem projektu karoserii a nie techniki pod maską, był prototyp Warszawa 210(poniżej)

Kolejnym pojazdem któremu warto się przyjżeć jest FSO Syrena.

Syrena był to samochód osobowy podobny wymiarami do Warszawy ale o klasę niższy.

Mimo tego technika zastosowana w obu pojazdach była podobna.

Na zdjęciu niżej FSO Syrena z 1960 roku.

Interesującym faktem jest to że samochód był z początku produkowany w FSO ale z czasem przeniesiono produkcję do FSM w Bielsku-Białej(Fabryka Samochodów Małolitrażowych)

W 1965 roku w rozpoczęto poszukiwania następcy Warszawy, na to plany były dwa.

Jeden zakładał wdrożenie do produkcji auta krajowego(Syrena, która była głównie polskim pomysłem)(prototyp Warszawa 210 wspomniana wcześniej)

lub zakup licencji na auto zagraniczne.

W końcu rozmowy rozpoczęto z dwoma koncernami, FIAT i RENAULT.

Strona RENAULT zaprezentowała zbyt drogą w drożeniu ofertę, dlatego też FIAT zyskał kolejnego klienta.

Początkowo oferowano zakup licenjii na model 1500/1300, aczkolwiek delegacji pokazano również model 125, którego premiera była zaplanowana na grudzień.

Jednak na delegatach model zrobił na tyle duże wrażenie że ostatecznie umowa licencyjna objeła nietypowe auto.

Ze względów finansowych niemożliwy był zakup licencji na model 125, dlatego też rozmówcy doszli do pewnego kompromisu

Model o oznaczeniu 125p miał posiadać

karoserię i układ hamulcowy z modelu 125

silnik płytę podłogową i resztę z modelu 1300.

Poniżej Polski Fiat 125p Model '80.

Przez wiele lat produkcji wprowadzano liczne modernizacje i zmiany

(1967-1991)

Miej więcej w połowie okresu produkcji FIAT wycofał prawa do używania nazwy FIAT dla modelu 125p ze względu na jego przestażałość dlatego można spotkać pojazdy oznaczone jako

FSO 125p

FSO 1500

Model ten byl intensywnie eksportowany do krajow zachodnich, lecz nie zyskał tam dużej popularności nawet jako budżetowe auto.

Wyjątkiem były inne kraje bloku wschodniego ale tam również nie zdobył wielkiego uznania, dlatego że również w innych krajach produkowano samochody na licencji FIATA.

Na zdjęciu niżej FIAT 125(bez oznaczeniea "p", co oznacza wersję włoską)

Na zdjęciu niżej POLSKI FIAT 125p Pick-up, wersja użytkowa

Poniżej jugosłowiańska ZASTAVA 125pz, czyli brat bliźniak naszego "dużego fiata".

Nie różniła się znacznie, przynajmniej pod względem wyglądu i techniki.

Poniżej statyski produkcji(rocznej):

Rok:

1967 - 1971, 75- 52 tyś sztuk.

1972 - 1981 , ok. 60 tyś sztuk

1982 - 1991, 47 - 4 tyś sztuk.

FIAT 126p/MAŁY FIAT

W związku z zapotrzebowaniem na małe samochody (mimo tego że 125p nie był wcale największy) Przedsiębiostwo Handlu Zagranicznego "Pol-Mot" podpisało z koncernem FIAT umowę licencyjną na produkcję modelu 126.

Model ten produkowany był od 1972 we Włoszech, a w Polsce od 1973 roku.

Data w Polsce to dopiero pierwsze egzemplarze zmontowane z włoskich komponentów.

We wrześniu 1975 roku produkcja ruszyła w Tychchach.(Data 1973 dotyczy Bielska-Białej). 

Podobnie jak w przypadku innych pojazdów z krajów bloku wschodniego tak 126p, był wielokrotnie modernizowany, przerabiany itd.

Poniżej jeden z pierwszych POLSKICH FIATÓW 126p na ulicy i przyglądający się mu przechodnie

Na zdjęciu poniżej FIAT 126(bez oznaczeniea "p", co oznacza wersję włoską)

Poniżej POLSKI FIAT 126p pick-up użytkowy

Łącznie wyprodukowano 3 128 313 sztku.

Produkcja trwała (w Polsce): 1973 - 2000

Rewolucja przemysłowa nie dotkneła RP tak mocno jak innych państw, oczywiście ze względu na zabory, jednak wraz z odzyskaniem niepodległości w odrodzonej Polsce pojawił się popyt na samochody osobowe, ciężarowe oraz inne.

W Polsce już podczas zaborów w latach 1900-1917, produkowano w małych ilościach m.i. karoserie własnej konstrukcji czy części układu napędowego.

W jak najszybszym tempie, po odzyskaniu wolności, rozpoczęto projektowanie i wdrażanie do produkcji nowych konstrukcji. Oprócz tego nadal produkowano to co produkowali na terenach RP, chociażby niemcy.

Na zdjęciu wyżej replika pierwszego samochodu osobowego CWS T-1.

Centralne Warsztaty Samochodowe powstały w 1918 roku. Z początku zajmowały się remontowaniem karoseri oraz całych pojazdów. W pierwszych latach zmontowano także krótką serię Forda T(pierwszego samochodu osobowego dla mas). W kolejnych latach remontowano także czołgi. W latach 1922-1924 inż.Tadeusz Tański skonstruował pojazd później znany jako CWS T-1. W 1924 wyprodukowano silnik, na który nałozono nadwozie importowanego samochodu.

Od 1927 samochód konstruowano w krótkich seriach w związku z tym ostateczne sprzedało się zaledwie kilkaset sztuk.

Samochód dostępny był w następujących wersjach nadwozia:

- torpedo

- kareta

- berlina

- kabriolet

- lekki ciężarowy

Pojazd ostateczne "skończył" karierę w 1931 roku, a było to związane z podpisaniem umowy pomiędzy polskimi władzami a firmą FIAT. Co zapoczątkowało tradycję Polskiego Fiata, którą później wykorzystano przez władzę PRL.

POLSKI FIAT

W 1920 roku firma włoski producent samochodów FIAT, otworzył w polsce przedsiębiorstwo Polski Fiat,  które to na początku zajmowało się sprzedażą samochodów tej marki w polsce.

Z czasem jednak rozpoczęto produkcję w polsce, pierwszy model czyli 508 na początku był montowany z włoskich części. Wkrótce jednak zaczęto w polsce fabrykować również części.

Najpopularniejsze modele POLSKIEGO FIATA:

508/III JUNAK

518 MAZUR

618 GROM

Na zdjęciu wyżej POLSKI FIAT 508

Na zdjęciu wyżej POLSKI FIAT 518

Na zdjęciu wyżej POLSKI FIAT 618